علی حاتمی؛ ۷۹ سالگی سعدیِ سینمای ایران/ فیلم میساخت، قصه میگفت یا دُرّ میسُفت؟
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۶۲۰۲۷
مهرداد خدیر- علی حاتمی اگر بود لیلای نازنین و دوستان و همکاران او شمع کیک ۷۹ سالگی او را خاموش میکردند، اما شمع وجود خود باباعلی خاموش شده است.
با این که ۲۷ سال از مرگ علی حاتمی میگذرد او تازه ۷۹ ساله شده و همین نشان میدهد چقدر زود از دست رفت و چه بسا اگر میماند و میپایید در این ۲۷ سال چه اثرها میتوانست بر جای گذارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سینما را هنر شخصیتپردازی و فضاسازی خواندهاند، اما علی حاتمی را بیشتر با نوع گفتار بازیگران و متونی که مینوشت و کلماتی که بر دهان شخصیتهای مختلف داستانهای خود مینشاند، میشناسیم و به همین خاطر در فستیوالهای جهانی و بیرون از این مرزها ستایش نشد، چون سینمای او کاملا ایرانی بود، ولی چه باک که ایرانیان او را دوست میداشتند و نشان آن هم روز غمبار پاییزی در سال ۱۳۷۵ که با پیکر او وداع کردند.
در زادروز علی حاتمی که زندهیاد جمشید مشایخی او را سعدی سینمای ایران لقب داد مروری بر ماندگارترین دیالوگهای چند اثر مشهور او میتواند مناسبترین یاد باشد تا بدانیم چقدر این توصیف، کارگردان فقید را میبرازد:
نخست، گفتوگوی سکانس پایانی فیلم سوتهدلان. میان حبیب (با بازی جمشید مشایخی) و مجید (با بازی بهروز وثوقی):
«حبیب: برق رفت. به دلت بد نیار. وضع ما روشنه. زنک عشرتی، نسخهی دواچی بود، میگفت واسهی حالت خوبه.
مجید:، اما حالا حالم خوب نیست. نه، این دفعه جای جنّا انکر و منکر اومدن با گُرزشون میکوبن تو سرم. داداشی! منو شبونه برسون امام زاده داوود.
حبیب: شبونه؟ تو این فصل سرما؟ باشه فردا که عروسا رو به تخت نشوندیم.
مجید: نه، تو رو خاک آقام. نمیخوام جلو زنم لو برم. بفهمه من دعایی ام. اگه خواستی صبح راهی شی، من شب تو دکون میخوابم. بلا روزگاریه عاشقیّت»
در فاخرترین مجموعه ساخت او (هزار دستان) نیز از زبان شخصیتهای مختلف درّ و گوهر میریخت. به یاد آوریم صحنهای را که مفتش شیشانگشتی با بازی باز هم زندهیادی دیگر -داوود رشیدی - وارد خانه رضا خوشنویس میشود و میان رضا و همسرش این گفتگو در میگیرد:
«خوشنویس (با بازی جمشید مشایخی): نظامی بود بهتر بود تا شخصی. شمشیر رو که از رو میبندن کم ترس تره. آخ، چه روزگار سیاهی که آدم از آدم میترسه.
قمر بانو (با بازی شهلا میر بختیار): به جن بیشتر میمونه تا آدم شیش انگشتیه.
خوشنویس: این چه جنی بود که با بسم الله ظاهر شد؟ تازه در بای بسمالله دفتر بودم. این دفتر، دفتر آخر شد. نکنه سیگار رو از طرف تاجش آتیش زدم. نکنه خط نوشتن هم موقوفه؟ آخر، موقوف کردن در این ولایت رسمه... اگر جان، جانِ من بود پیشکش میکردم به آن پزشکِ شاگردِ شیطان تا با یک آمپول هوا فاتحهاش رو بخونه. حقیقتا چه نخبگاناند این جانیها که از هوای مایهی زندگی، مرگِ بیصدا میسازند. اینان از آن دسته کیمیا گران اند که طلا، مس میکنند...»
یا به یاد آوریم پایان فیلم کمالالملک را. جایی که هنر قالیبافی ایرانی را به نیکوترین وجه میستاید و از نقاشی، برتر میداند:
یار محمد به کمالالملک (باز هم با بازی جمشید مشایخی) میگوید: «استاد! قالیچه به خواست خدا تمام شد. عهد کرده بودم اگر زنده ماندم و قالیچه تمام شد با خاک پای شما تبرک بشه. قدم رنجه بفرمایید گرچه این زیر پایی، شان استادان هنر نیست.»
کمالالملک، اما پاسخ میدهد: «استاد تویی! هنر این فرشه شاهکار، این تابلوست. دریغ، همهی عمر یک نظر به زیر پا نینداختم. هنر، این ذوق گسترده است. شاهکار، کار توست یار محمد نه کار من.».
یا همان جمله آخر در فیلم مادر که ضربالمثل شده است. وقتی زنده یاد فریماه فرجامی میگوید: «مادر، جان ندارد»، از زبان غلامرضا (با بازی اکبر عبدی و صدای منوچهر اسماعیلی) میشنویم: «مادر مُرد. از بس که جان ندارد!»
اینها تنها مشتی است نمونه خروار و کاش «نشر مرکز» بار دیگر مجموعه دو جلدی آثار علی حاتمی را چاپ کند. چه، اگر آثار سینماگران دیگر را باید دید، آثار علی حاتمی را «هم باید دید و هم میتوان خواند».
چون او بیش و پیش از سینما، دلباخته هنر و ادبیات ایران بود و در غالب فیلمهای خود هنرهای ایرانی را میستود: در هزاردستان، خط و خوشنویسی را. در دلشدگان، موسیقی را. در کمالالملک نقاشی و قالیبافی را و اگر بیشتر میزیست میتوانست هنرهای دیگر را و جهانپهلوان را وقتی شروع کرد که چنگار به جان او چنگ انداخته بود و نیمه تمام گذاشت و خاموش شد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: علی حاتمی سینمای ایران قیمت طلا و ارز قیمت موبایل جمشید مشایخی کمال الملک علی حاتمی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۶۲۰۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در 23 سالگی: وینی به رکورد گرت بیل رسید!
به گزارش "ورزش سه"، رئال مادرید شب گذشته در چهارچوب رقابتهای هفته سی و سوم لالیگا در ورزشگاه خانگی رئال سوسیداد به مصاف این تیم رفت و موفق شد با تک گل آردا گولر برابر حریف به پیروزی برسد و سه امتیاز ارزشمند را به دست آورد.
انجام دو بازی پرفشار برابر منچسترسیتی و بارسلونا در هفته گذشته باعث شده بود که کارلو آنچلوتی به صورت جدی به فکر بازی حساس برابر بایرن مونیخ در نیمه نهایی رقابتهای لیگ قهرمانان اروپا باشد که قرار است سهشنبه شب برگزار شود و به همین دلیل به بسیاری از بازیکنان ترکیب اصلیاش در این دیدار استراحت داد.
به همین دلیل بود که وینیسیوس در این بازی از ابتدا در ترکیب اصلی قرار نداشت و روی نیمکت نشسته بود و در دقیقه ۶۸ به دستور مربی ایتالیایی به جای گولر وارد میدان شد و حضورش در این بازی باعث شد که به رکورد جذابی دست پیدا کند.
این ستاره برزیلی حالا در ۲۳ سالگی موفق شده است در 258 بازی با پیراهن رئال به میدان برود و شب گذشته با رکورد گرت بیل از نظر تعداد بازی برای این تیم برابر شد که از یک سو هم نشان میدهد این بازیکن ولزی در طول دوران حضورش در سانتیاگو برنابئو تا چه حد از میادین دور بوده است.